Aries Hotel & Spa Wisła, Wisła
Zapora Wisła Czarne - historia powstania

Zapora Wisła Czarne - historia powstania

  1. Home Page
  2. Zapora Wisła Czarne - historia powstania
electric car
26 July 2023

Zaporę wodną w Wiśle Czarnem budowano w latach 1967-1973, w miejscu nieco poniżej połączenia potoków Czarnej i Białej Wisełki, które wskutek spiętrzenia wód zostało zalane. Z powodu budowy musiano rozebrać dwanaście budynków i wykarczować prawie 20 hektarów lasu. Zapora ma wysokość 30 metrów, długość 270 metrów, a powierzchnia jej zbiornika wynosi około 40 hektarów. Poznajcie historię jednego z najbardziej charakterystycznych miejsc Wisły. 

Zapora Czarne - historia budowy

Intensywny rozwój regionu Beskidu Śląskiego i Pogórza Cieszyńskiego wywołał potrzebę zbudowania zbiornika wody pitnej. Został on usytuowany w miejscu połączenia dwóch (z trzech) potoków źródłowych rzeki Wisła, wypływających z terenu ścisłego rezerwatu przyrody "Barania Góra". Zapora ziemna przecięła dolinę około 300 metrów poniżej połączenia Czarnej Wisełki i Białej Wisełki. Ten olbrzymi wał - używając nomenklatury technicznej: ziemny z ekranem betonowym i żelbetowym - trzyma w ryzach jezioro tzw. Jezioro Czerniańskie. Budowę rozpoczęto w 1967 roku. Zaporę zaprojektował Hydroprojekt Kraków a dokładnie Jan Stonawski, a inwestorem bezpośrednim został Zarząd Inwestycyjny zabudowy Dorzecza Górnej Wisły w Krakowie. 

W związku z budową zbiornika wodnego zaszła konieczność wywłaszczenia około 50 hektarów gruntów. Przygotowanie niecki obejmowało:

- karczowanie lasów na powierzchni 19,7 hektara

- usunięcie 12 gospodarstw z zabudowaniami oraz szkoły

- przebudowę istniejącego układu komunikacyjnego (przełożenie drogi państwowej Wisła-Kubalonka na długości 1 836 m oraz przełożenia drogi lokalnej do doliny Białej Wisełki).

Zapora w liczbach

Budowę zapory zakończono w 1973 roku. Zbiornik Wisła Czarne zamyka zlewnę o powierzchni 30 km2. Powierzchnia akwenu wynosi 40 hektarów i ma długość 1,1 km. Zbiornik ma pojemność 5 mln m3 i posiada trzy poziomy spiętrzenia. 

Jaki jest cel budowy zbiornika?

Zadaniem zbiornika jest zaopatrzenie w wodę pitną mieszkańców Wisły, Ustronia i Skoczowa oraz ochrona przed powodziami terenów niżej położonych. 

Czy w zbiorniku można się kąpać?

Patrząc na tak piękne i bardzo duże, jak na górskie tereny jezioro, wiele osób zadaje sobie nurtujące pytanie: czy w Jeziorze Czerniańskim można się kąpać? Zarówno kąpiele jak i łowienie ryb jest stanowczo zabronione. Powód - po pierwsz zbiornik jest rezerwą wody pitnej dla 3 miast Beskidu Śląskiego. Po drugie, jezioro leży w granicach rezerwatu i jednym z jego celów jest m.in. wspieranie ochrony pstrąga w Białej i Czarnej Wisełce. Wspomniane funkcje wykluczają uprawianie na jeziorze sportów wodnych. Byłby on zresztą za mały dla tych celów.

Co można robić nad zaporą?

Brzegi jeziora są świetnymi terenami do uprawiania rekreacji pieszej i rowerowej. Akwen otaczają cieniste lasy świerkowe. Z okolic jeziora można wyruszyć na zdobywanie Baraniej Góry; na jego zachodnim brzegu znajduje się udostępniony do zwiedzania Zamek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na Zadnim Groniu. Przy Jeziorze Czerniańskim w Wiśle miejsce ma jeden z kilku przystanków popularnej Wiślańskiej Ciuchci, która obwozi turystów po najciekawszych zakątkach tej rozległej miejscowości. W pobliżu Zbiornika Czerniańskiego znajdują się też: Dolina Białej Wisełki ze słynnymi Kaskadami Rodła, wodospad na Wisełce oraz skansen wsi wiślańskiej.

Punkt widokowy - Zapora Czarne

Jezioro Czerniańskie jest niemal obowiązkowym punktem turystycznym na mapie Wisły. Można do niego dojechać na dwa sposoby. Od strony Kubalonki, wtedy samochów parkujemy wzdłuż ulicy lub zatrzymując się pod Nadleśnictwem. Wybierając drugą wersję będziemy musieli pokonać niewielkie wzniesienie, ale ścieżka biegnie w lesie a my powoli wspinamy się na zaporę od jej drugiej strony. Cała zapora to "deptak", z którego można podziwiać przepiękne widoki na otaczające jezioro góry i lasy. Wprawne oko dostrzeże m.in. Zamek Prezydenta RP widoczny na wzgórzu wśród drzew. 

Szkoła, która już nie istnieje - ciekawostka

Na terenie obecnego zbiornika w widłach Białej i Czarnej Wisełki mieściła się murowana szkoła. Wybudowano ją w latach 1878-79 pod kierownictwem budowniczego Fryderyka Fuldy z Cieszyna. W 1885 roku kierownictwo szkoły objął Jerzy Kubisz - gorliwy patriota, działacz obozu narodowego i oświaty ludowej. Był on, wraz z Jerzym Michejdą z Ustronia, współzałożycielem Polskiego Kółka Pedagogicznego (1889). Na skutech ich działania został wprowadzony język polski na konferencjach szkolnych. W 1896 roku Kółko Pedagogiczne zostało przekształcone w Polskie Towarzystwo Pedagogiczne, którego organem prasowym stał się "Miesięcznik Pedagogiczny", popularyzujący założenia i cele organizacji. Zadaniem organizacji jak i "Miesięcznika" była troska o rozwój szkół ludowych, podnoszenie na wyższy poziom ich pracy dydaktycznej i wychowawczej, dokształcanie nauczycieli i udzielanie im pomocy w trudnych sytuacjach życiowych. Polskie Towarzystwo Pedagogiczne skupiąjące nauczycieli szkół z polskim językiem nauczania odegrało fundamentalną rolę w ugruntowaniu polskiej świadomości narodowej na Śląsku Cieszyńskim, pozostającym od kilkuset lat (od 1653 roku) pod obcym panowaniem. 

Źródła:

"Miasto Wisła. Podróż do źródeł", Michał Kawulok; Wydawnictwo Miasto Wisła, Przedsiębiorstwo Poligraficzne MODENA, wydanie pierwsze 2017

Tablica informacyjna przy zaporze.

mobile nav bg
See on the map

In order to provide services at the highest level, the Website uses cookies saved in the browser's memory . Detailed information on the purpose of their use and the possibility to change cookie settings can be found in the Privacy Policy.
By clicking ACCEPT ALL, you agree to the use of technologies such as cookies and to the processing of your personal data collected on the Internet, such as IP addresses and cookie IDs, for marketing purposes(including automatically matching ads to your interests and measuring their performance) by Platan Hotels & Resorts Sp. z o.o., Poleczki 23, 02-822, Warszawa . You can change cookie settings in the settings.

Manage privacy settings
Cookies necessary for the operation of the website

Cookies necessary for the operation of the services available on the website, enabling the viewing of offers, making reservations, supporting security mechanisms, among others: authentication of users and detection of abuse.

Analytical cookies

Cookies allow the collection of information about the user's use of the website to optimize its functioning and to adapt to the user's expectations.

Marketing cookies

Cookies allow the display of marketing content tailored to user's preferences, and the sending of notifications about marketing offers corresponding to their interests, including product information as well as information about services provided by the website administrator and third parties.

Your preferences have not yet been saved