I Tydzień Kultury Beskidzkiej, czyli jak to się zaczęło
Tydzień Kultury Beskidzkiej w Wiśle to wieloletnia tradycja, która sięga swoimi korzeniami roku 1964. Był to czas, kiedy odważni entuzjaści kultury i sztuki postanowili stworzyć wyjątkowe wydarzenie, które przybliżyłoby mieszkańcom i gościom bogactwo kulturowe Beskidów. Pierwsza edycja tego festiwalu odbyła się 16 sierpnia 1964 roku, jako przegląd zespołów folklorystycznych z regionu. Wzorem dla organizatorów było Święto Gór, którego II edycja odbyła się w Wiśle w 1937 roku. Z czasem impreza ewoluowała, zyskując na popularności i rozmiarach, a jej wpływ na zachowanie i promocję tradycji kulturowych stał się nieoceniony.
Początkowo Tydzień Kultury Beskidzkiej koncentrował się na występach lokalnych zespołów folklorystycznych, reprezentujących miejscowości powiatu cieszyńskiego, takie jak Istebna, Jaworzynka, Koniaków, Goleszów, Cieszyn i oczywiście Wisła. Rok później do programu TKB wprowadzono Dzień Ziemi Bielskiej i Dzień Ziemi Żywieckiej. To także rok, kiedy po raz pierwszy wystąpił zespół zagraniczny – z Włoch. Za sprawą coraz większej popularności festiwalu, wkrótce na deskach TKB gościły już także zespoły z zagranicy, w tym goście z Czechosłowacji, Węgier, Francji i Austrii. Tydzień Kultury Beskidzkiej stał się świetną okazją do wymiany kulturowej, inspiracji artystycznych i zawierania międzynarodowych przyjaźni.
Lata 70-te
W latach siedemdziesiątych Tydzień Kultury Beskidzkiej osiągnął już status imprezy krajowej o znaczeniu narodowym. Uczestniczyły w nim dziesiątki zespołów, a liczba estrad stale się powiększała. Miasta takie jak Szczyrk, Żywiec, Maków Podhalański i Oświęcim dołączyły do Wisły w organizacji festiwalu. Rozwijały się także wydarzenia towarzyszące, takie jak Międzynarodowe Spotkania Folklorystyczne oraz festiwalowe jarmarki. Jubileusz imprezy tj. X Tydzień Kultury Beskidzkiej został wprowadzony do kalendarza imprez Ministerstwa Kultury i Sztuki, a uczestniczyło w nim już ponad 30 zespołów. XII Tydzień Kultury Beskidzkiej organizowany jest już na trzech estradach: w Wiśle, Szczyrku i debiutującym Żywcu, a patronat nad imprezą obejmują gospodarze nowego województwa bielskiego.
TKB i trudne czasy
W latach 80-tych, w związku z dynamicznie zmieniającą się sytuacją polityczną i gospodarczą w Polsce, Tydzień Kultury Beskidzkiej musiał zmierzyć się z trudnościami. W obliczu zakazu zapraszania zespołów zagranicznych, festiwal skupił się głównie na występach polskich artystów, a liczba uczestników z kraju znacznie wzrosła. W 1981 roku nie było koncertów w Żywcu i w Bielsku-Białej. Przyjechały tylko trzy zespoły zagraniczne, acz rodzimych aż 60. Uroczyste obchody XX TKB, które przypadają w 1983 roku odbywają się przede wszystkim w Wiśle. Na estradach koncertuje 70 zespołów i kapel, w tym tylko 7 zagranicznych. To był czas, w którym Tydzień Kultury Beskidzkiej odgrywał istotną rolę w umacnianiu tożsamości regionalnej, promocji folkloru i tradycji.
Symbol Tygodnia Kultury Beskidzkiej
W 1980 roku na plakacie TKB autorstwa Michała Klisia pojawił się przepiękny klepok – drewniany ptak wykonywany przez ludowych zabawkarzy. Plakat ten z czasem stał się znakiem rozpoznawczym imprezy. Poczta Polska wydaje w nakładzie 3 mln egzemplarzy znaczek pocztowy z wizerunkiem Klepoka (rok 2019), ale dopiero w 2021 roku znak autorstwa Wiesława Łysakowskiego zostaje oficjalnym logotypem Tygodnia Kultury Beskidzkiej.
Wisła - nowa estrada na Tydzień Kultury Beskidzkiej
2002 rok to czas, kiedy w Wiśle przeprowadzono remont amfiteatru i placu Hoffa. Tego roku Tydzień Kultury Beskidzkiej odbył się już na terenie nowego, atrakcyjnego kompleksu. Trzeba jednak czekać kolejnych 8 lat, kiedy amfiteatr zyskuje zadaszenie, co znacznie poprawia warunki zarówno dla występujących artystów jak i widowni.
Wraz z kolejnymi edycjami Tygodnia Kultury Beskidzkiej, organizatorzy dbali o zachowanie autentyczności i wartości folkloru, jednocześnie podkreślając jego współczesne znaczenie i inspirując młode pokolenia do pielęgnowania dziedzictwa kulturowego swojego regionu. Festiwal stał się nie tylko miejscem prezentacji artystycznych, ale również platformą dialogu i wymiany doświadczeń między różnymi społecznościami. Współczesny Tydzień Kultury Beskidzkiej w Wiśle to wielowymiarowe wydarzenie, które integruje lokalną społeczność, promuje regionalną sztukę i rzemiosło, a także przyciąga turystów z różnych zakątków Polski i świata. Koncerty, wystawy, warsztaty rzemiosła ludowego i inne wydarzenia artystyczne i kulturalne tworzą unikalną atmosferę, w której tradycja i współczesność harmonijnie się łączą.
Tydzień Kultury Beskidzkiej to wielki, międzynarodowy festiwal folklorystyczny. Zapoczątkowany został skromnym z dzisiejszej perspektywy, ale jakże nośnym pomysłem działaczy kultury i miłośników folkloru z Wisły. To właśnie tam w 1964 roku TKB odbył się po raz pierwszy. Był odpowiedzią na potrzebę ludzi gór, by spotkać się w świątecznej, przyjaznej atmosferze, pomuzykować wspólnie, potańczyć, podzielić się swoim kulturowym bogactwem i porozmawiać na „góralskie” tematy. Jak się szybko okazało, wiślańska idea zainspirowała działaczy z innych beskidzkich miejscowości i tak festiwal zaczął się rozrastać.
Dziś Tydzień Kultury Beskidzkiej to gigantyczne przedsięwzięcie, które w środku lata zawłaszcza Beskidami: Śląskim, Żywieckim Makowskim, Międzygórzem Jabłonkowskim i ich okolicami. To pięć dużych estrad: Wisła, Szczyrk, Żywiec, Maków Podhalański, Oświęcim, gdzie przez dziewięć kolejnych dni odbywają się kilkugodzinne koncerty. W tych miejscowościach organizowane są również krótkie koncerty na rynkach i uliczne korowody zespołów.
Każda edycja festiwalu przynosi nowe artystyczne odkrycia i emocje, które pozostają w pamięci zarówno artystów, jak i widzów.
Źródło: https://tkb.art.pl/
